គម្រោងស្រូវត្រយងចូលរួមការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ និងបង្កើនចំណូលរបស់ពលរដ្ឋ

ខេត្តព្រះវិហារ ៖ ក្រសួងបរិស្ថានបានរៀបចំគោលនយោបាយ និងផែនការសកម្មភាពលើការបង្កើតសេដ្ឋកិច្ច របស់សហគមន៍តំបន់ ការពារធម្មជាតិដែល ស្ថិតនៅក្នុងនិងនៅជុំវិញតំបន់ការពារធម្មជាតិឱ្យមានជីវភាពធូរធារ។ ជាមួយគ្នាក្រសួងបរិស្ថាន បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះគម្រោង ស្រូវសត្វត្រយងដែលអនុវត្តដោយអង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ (WCS) ដែលនេះគឺជាការប្រើប្រាស់ ខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ដែលមាននិរន្តភាព ដើម្បីគាំទ្រការអភិរក្សនិងការពារសត្វព្រៃ ព្រៃឈើ និងចូលរួមកាត់បន្ថយភាព ក្រីក្រយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព។ នេះគឺជាការថ្លែងឡើងឯកឧត្តម នេត្រ ភក្រ្តារដ្ឋលេខាធិការនិងជាមន្រ្តីនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន នៅក្នុងអំឡុងនៃដំណើរទស្សនកិច្ចទៅ កាន់ខេត្តព្រះវិហារសិក្សាស្វែងយល់ពីកិច្ចការពារនិងអភិរក្សធនធាន ធម្មជាតិក្នុងតំបន់នោះ ក្នុងរយៈពេល២ថ្ងៃពោលគឺថ្ងៃទី ៩-១០ ខែមិថុនាឆ្នាំ ២០២១។

ថ្លែងប្រាប់បណ្តាញសារព័ត៌មានឯកឧត្តម នេត្រ ភក្រ្តា រដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងបរិស្ថាន លើកឡើងថា គម្រោងស្រូវត្រយងបានចូលរួម យ៉ាងច្រើនក្នុងកិច្ចការងារអភិរក្ស ជាពិសេសអភិរក្សសត្វត្រយងយក្ស ត្រយងចង្កំកសដែលកំពុងជិតផុតពូជនៅលើពិភពលោក។ ក្រៅពីនេះវាក៏ គម្រោងស្រូវត្រយងបានរួម ចំណែកក្នុងការការពារ ធនធានធម្មជាតិ នឹងអភិរក្សជីវៈចម្រុះនៅកម្ពុជា។ ឯកឧត្តម នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថានបានថ្លែងថា ប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមក្នុងគម្រោង ដាំស្រូវសង្រ្គោះសត្វព្រៃនេះ ចាំបាច់ត្រូវគោរពនូវលក្ខខណ្ឌចំនួន ៤ សំខាន់គឺទី១ ការដាំស្រូវរបស់ពួកគាត់មិន ត្រូវដាំលើផ្ទៃដីដែលពង្រីកថ្មី ដែលមានន័យថាមិនអនុញ្ញាត្តឱ្យមាន ទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីព្រៃថ្មីទេនោះទេ ទី២ ហាមបរបាញ់សត្វ ទី៣ ហាមកាប់ឈើ និងទី៤ ហាមប្រើប្រាស់ជីគីមី សម្រាប់ការដាំដំណាំស្រូវរបស់ខ្លួន។ គោលការណ៍ទាំង៤នេះ គឹជាគ្រឹះនៃការអនុត្តគម្រោងដាំសង្រ្គោះសត្វព្រៃ។

ឯកឧត្តមរដ្ឋលេខាធិការបានរំឭកដែរថា ស្រូវសង្រ្គោះសត្វព្រៃបាន ចាប់ផ្តើមឡើងនៅក្នុងខេត្តព្រះវិហារនេះ រួចហើយបានពង្រីកខ្លួនទៅកាន់ តំបន់ការពារធនធានធម្មជាតិនានា ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា គឺមានការពង្រីកគម្រោងពីខេត្តព្រះវិហារ ទៅស្ទឺងត្រែង ខេត្តមណ្ឌលគិរី ខេត្តរតនគីរី។ សរុបគ្រួសារដែលបានចូលរួមដាំគម្រោងស្រូវប្រភេទនេះក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិនៃខេត្តទាំងនោះមាន ១៥០០ គ្រួសារ។ សម្រាប់ទិន្នផលស្រូវដែលកសិករធ្វើបាន គឺមានគុណភាពល្អ ហើយត្រូវបាន លក់ក្នុងតម្លៃមួយលើស ៥០ភាគរយនៃតម្លៃទីផ្សារ។ ទាំងនេះដោយសារគាត់បាន គោរពនូវគោលការណ៍ ដែលបានដាក់ចុះដោយភ្ជាប់នឹងគោលការណ៍អភិរក្ស ហើយអតិថិជនដែលប្រើប្រាស់ អង្គការស្រូវត្រយងប្រាថ្នា។ សព្វថ្ងៃផលិតផលស្រូវសង្រ្គោះសត្វព្រៃត្រូវបានគ្រប់គ្រង និងធ្វើអាជីវកម្មដោយក្រុមហ៊ុន Ibis Rice Conservation Company (IRCC) ដែលតាមរយៈអង្គការសមាគម អភិរក្សសត្វព្រៃទទួលខុសត្រូវក្នុងការទិញ និងលក់ផលិតផលស្រូវសត្វប្រភេទនេះ ទៅកាន់ទីផ្សារជាតិនិងអន្តរជាតិ។

ឯកឧត្តម បានបញ្ជាក់ផងដែរថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មានទិសដៅធ្វើយ៉ាងណាឱ្យសហគមន៍ តំបន់ការពារធម្មជាតិមានចំណូលបន្ថែម និងបង្កើតជម្រើសថ្មី សម្រាប់ការប្រកបមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិត ដើម្បីកាត់ផ្តាច់ពីការពឹង អាស្រ័យលើមុខរបរចាស់ចូលព្រៃកាប់ឈើ ចូលព្រៃបរបាញ់សត្វ ដោយបង្កើតមុខរបរថ្មី បម្រើឱ្យវិស័យអេកូទេសចរណ៍ ព្រមទាំងការបណ្តុះ បណ្តាលសហគមន៍ ឱ្យចេះគ្រប់គ្រង និងការចិញ្ចឹមសត្វផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារ ការដាំដំណាំកសិកម្ម និងដំណាំរួមផ្សំផ្សេងទៀតមានបន្លែបង្កា សម្រាប់ប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃខ្លួនឯងផង និងសម្រាប់បម្រើសេវាកម្មដល់ភ្ញៀវទេសចរ ដែលទៅទស្សនាកម្សាន្ត នៅក្នុងតំបន់សហគមន៍របស់ពលរដ្ឋផងដែរ។ បច្ចុប្បន្ននេះ ទេសចរក្នុងស្រុកមានកំណើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ដោយសារតែប្រជាពលរដ្ឋមាន ជីវភាពធូរធារ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងសុខសន្តិភាពគ្របដណ្តប់ទូទាំងប្រទេស។

ដោយឡែក លោក ផាន់ ស៊ីថាន ជាទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសផ្នែកសហគមន៍នៃអង្គការ WCS បានឱ្យដឹងថា គម្រោងកម្មវិធីស្រូវត្រយង បានអនុវត្តដំបូងនៅឆ្នាំ២០០៨ នៅភូមិត្មាតប៉ើយ ខេត្តព្រះវិហារ ហើយបច្ចុប្បន្នការអនុវត្តគម្រោងនេះនៅខេត្តព្រះវិហារបាន ១៤ភូមិ និងបានពង្រីកទៅស្ទឹងត្រែង ហើយពេលនេះដែរ បានពង្រីកដល់ខេត្តរតនគិរី និងខេត្តមណ្ឌលគិរី ។ លោកបានបញ្ជាក់ដែរថាក្នុងចុងឆ្នាំ ២០២០និងដើមឆ្នាំ ២០២១នេះគម្រោងស្រូវសង្រ្គោះសត្វព្រៃមានទីផ្សារល្អ។ សម្រាប់នៅខេត្តព្រះវិហារតែមួយ គេទិញបានស្រូវសង្រ្គោះសត្វព្រៃបាន៩០៥តោន។ ស្រូវប្រភេទនេះជាទូទៅគេបានកិនជាអង្ករហើយ ទើបបាននាំចេញនិងមួយចំនួន បានលក់នៅលើទីផ្សារទំនើប ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ស្រូវប្រភេទនេះជាទូទៅលក់ជា អង្ករឬផលិតជានំផ្សេងៗទើបនាំចេញ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា ទីផ្សារស្រូវសង្រ្គោះសត្វព្រៃនេះ ភាគច្រើននាំទៅកាន់ ទីផ្សារអឺរ៉ុបនិងប្រទេសសិង្ហបុរី ។

ដោយឡែក ឯកឧត្តម ស៊ូ សេរី អភិបាលរងខេត្តព្រះវិហារ បានសម្តែងការគាំទ្រចំពោះ ការបង្កើតស្រូវមិត្តភាពសង្គ្រោះ សត្វព្រៃ(ស្រូវត្រយ៉ង)នេះដែលជាការលើកស្ទួយ ជីវភាពគ្រួសាររបស់ពលរដ្ឋ។ ឯកឧត្តមបានចាត់ទុកថា ការធ្វើស្រូវមិត្តភាពសង្គ្រោះសត្វព្រៃ គឺជំហ៊ានមួយទៀតដែលជួយបន្ថែមចំណូល ក្រៅពីប្រជាកសិករក្នុងការធ្វើស្រែប្រពៃណីរបស់ពួក គាត់ហើយវាក៏ជាផ្នែកមួយក្នុង ការរកចំណូលខ្ពស់នៃការរកចំណូលពីការធ្វើស្រែប្រភេទថ្មីនេះដែរ ពីព្រោះថាស្រូវប្រភេទថ្មីនេះ មានតម្លៃខ្ពស់ជាងស្រូវធម្មតា របស់ពួកគាត់បានធ្វើកន្លងមក ហើយចំពោះទីផ្សារក៏ងាយរកថែមទៀត។ ឯកឧត្តមអភិបាលរងខេត្តព្រះវិហារបានលើកឡើង ដោយបញ្ជាក់ថាស្រូវប្រភេទនេះ ធ្វើបានផលលឿន ទិន្នផលខ្ពស់ហើយ តម្លៃខ្ពស់ដែលជួយលើកស្ទួយឱ្យកាន់តែធូរធា។ស្រូវប្រភេទនេះប្រើក្នុង រយៈពេល៣ខែអាចទទួលបានផលហើយ។

យ៉ាងណាក្តី ឯកឧត្តមបានបញ្ជាក់ដែរថា បច្ចុប្បន្នអ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋកំពុងប្រឈមនោះ គឺការធ្វើស្រែដោយនៅពឹងផ្អែក ទៅលើទឹកភ្លៀងនៅឡើយ ហើយបើភ្លៀងពុំគ្រប់គ្រាន់ទេ ទិន្នផលស្រូវរបស់ពួកគាត់ក៏ធ្លាក់ចុះដែរ។ ទោះបីយ៉ាងណានាថ្ងៃខាងមុខនេះ អាជ្ញាធរខេត្ត នឹងរកវិធីដោះស្រាយ ជូនបងប្អូនសំដៅធ្វើយ៉ាងណា ឱ្យបងប្អូនមានប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តគ្រប់ គ្រាន់ក្នុងការធ្វើស្រែ។

គួរបញ្ជាក់ថាគម្រោងដាំស្រូវ មិត្តភាពសង្គ្រោះសត្វព្រៃ ក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រះរកា កំពុងត្រូវបានអនុវត្តរួមគ្ នាដោយអង្គការសមាគម អភិរក្សសត្វព្រៃកម្ពុជា (WCS) សហការជាមួយក្រសួងបរិស្ថាន។ ការបង្កើតគម្រោងនេះដែរ គោលបំណងសំខាន់ ដើម្បីបង្កើនជីវភាពរបស់ប្រជាសហគមន៍ នឹងទប់ស្កាត់ការទន្ទ្រានដីព្រៃ មិនឱ្យប្រជាសហគមន៍ រុករានចូលក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិឡើយ៕