អាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើង ចាត់វិធានការជំហានដំបូង ដ៏សំខាន់ ឆ្ពោះទៅកាន់សន្តិភាព ជាផ្លូវការ

 

យោងតាមអ្នកជំនាញដែលបានសម្តែង នូវសុទិដ្ឋិនិយមប្រុងប្រយ័ត្ន បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំ រវាងលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក Donald Trump និងប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង កាលពីថ្ងៃអង្គារ បាននិយាយថា សហរដ្ឋអាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើង បានប្រកាន់យកជំហានដំបូង ដ៏សំខាន់មួយឆ្ពោះទៅរក ការលុបបំបាត់នុយក្លេអ៊ែរ និងសន្តិភាព នៅលើឧបទ្វីបកូរ៉េកាលពីថ្ងៃអង្គារ ។

នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នាបួនចំណុច ដែលបានចុះហត្ថលេខា ដោយមេដឹកនាំពីររូប គឺក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងក្រុងព្យុងយ៉ាង បានសន្យាថានឹង “កសាងរបបសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងស្ថេរភាព នៅលើឧបទ្វីបកូរ៉េ” ហើយបានបញ្ជាក់សាជាថ្មី នូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កូរ៉េខាងជើង ចំពោះ “ការរំសាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ពេញលេញ” នៃឧបទ្វីប ដោយមិនបញ្ជាក់លម្អិតនិង កាលវិភាគ។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ បានលើកឡើងពីការអំពាវនាវ របស់ប្រទេសចិន សម្រាប់វិធីសាស្រ្ត “ទ្វេដង” ដែលស្វែងរកការធ្វើឱ្យគ្មាន អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ រួមជាមួយការបង្កើត របបសន្តិភាពមួយ នៅលើឧបទ្វីបនេះ។ ក្នុងការផ្តល់មតិនៅកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ក្រសួងការបរទេសចិន បានទទូចដល់កូរ៉េខាងជើង និងសហរដ្ឋអាមេរិក ឱ្យអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀង មេដឹកនាំរបស់ពួកគេ និងធ្វើឱ្យការដោះស្រាយ នយោបាយខាងបញ្ហាឧបទ្វីបនេះជា “ដំណើរការប្រកបដោយ និរន្តភាព និងមិនអាចកែប្រែបាន” ។

‘បញ្ចប់ការដកអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ’ ជាថ្នូរនឹងការធានាសន្តិសុខ

ភាពគ្មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងរបៀបដើម្បីសម្រេចបាន វាគឺជារឿងលេចធ្លោ នៅក្នុងបញ្ហារបស់កូរ៉េខាងជើង។ សហរដ្ឋអាមេរិក បានទាមទារឱ្យមាន “ការលុបបំបាត់ការផ្ទុះ អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ដែលអាចផ្ទៀងផ្ទាត់ បាននិងមិនអាចបង្វែរបាន” (ត្រូវបានគេស្គាល់ថា “CVID”) នៃកូរ៉េខាងជើង ហើយបានសន្យាថា នឹងរក្សាសម្ពាធអតិបរមា រហូតដល់សម្រេចបាន។

ឃ្លា “CVID” មិនបានបង្ហាញនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ដែលចុះហត្ថលេខា ដោយត្រាំនិងគីម។ ផ្ទុយទៅវិញវាគ្រាន់តែបញ្ជាក់ជាថ្មី ពីគោលដៅនៃ “ការលុបបំបាត់នុយក្លេអ៊ែរទាំងស្រុង” ដែលបានសរសេរ នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាស Panmunjom នៅថ្ងៃទី 27 ខែមេសា។

នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះ លោក Trump ប្តេជ្ញាផ្តល់ការធានាសន្តិសុខ ដល់កូរ៉េខាងជើង ខណៈពេលដែលលោកគីម បានបញ្ជាក់ឡើងវិញ នូវការប្តេជ្ញាចិត្តរឹងមាំ និងរឹងមាំ របស់លោកក្នុងការបញ្ចប់ ការដាក់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ នៅលើឧបទ្វីបនេះ។

នៅពេលសួរថាតើមានការកំណត់ពេលវេលា សម្រាប់ការរំសាយ អាវុធនុយក្លេអ៊ែរទេនោះ លោក Trump បាននិយាយ នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន បន្ទាប់ពីជំនួបកំពូលថា “វាត្រូវការពេលយូរ” ។ លោកបានបន្ថែមថា លោកជឿជាក់ថា​ កូរ៉េខាងជើង នឹងចាប់ផ្តើមធ្វើឱ្យគ្មាន អាវុធនុយក្លេអ៊ែរឆាប់ៗនេះ។

លោកបាននិយាយថា “វិទ្យាសាស្ត្រ – ខ្ញុំបានមើលនិងអានច្រើនអំពីបញ្ហានេះ – វាត្រូវចំណាយពេលយូរ ដើម្បីដកចេញនូវការលុបបំបាត់ អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ” ។ ប៉ុន្តែទោះបីជាយ៉ាងណា ក៏ដោយនៅពេលដែល អ្នកចាប់ផ្តើមដំណើរការ វាមានន័យថាអ្នកមិនអាចប្រើវា បានទេ [នោះគឺជាដំណឹងល្អ] ។

លោកបានប្រាប់ក្រុមអ្នកយកព័ត៌មានថា: ខ្ញុំជឿជាក់ថានឹងចាប់ផ្ដើមឆាប់ ៗ នេះ។

ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា សមយុទ្ធយោធា ដែលមានតម្លៃថ្លៃនិង “បង្កហេតុ” ជាមួយក្រុងសេអ៊ូល នឹងត្រូវបញ្ឈប់ជាបញ្ហា ដែលលោកបានសន្យាថា នឹងពិភាក្សាជាមួយភាគីកូរ៉េខាងត្បូង។

សកម្មជនកូរ៉េខាងត្បូង បានដើរក្បួនជាមួយមេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង លោកគីម​ជុងអ៊ុន ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកដូណាល់ត្រាំ និងប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង លោក Moon Jae-in ក្នុងអំឡុងពេលជួបជុំគ្នា ទាមទារឱ្យមានសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពមួយ នៅជិតស្ថានទូតអាមេរិក នៅសេអ៊ូលថ្ងៃទី 12 ខែមិថុនាឆ្នាំ 2018 ។ / VCG Photo

រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកលោក Mike Pompeo នឹងធ្វើទស្សនកិច្ច នៅកូរ៉េខាងត្បូង និងប្រទេសចិន នៅចុងសប្តាហ៍នេះ ដើម្បីជម្រាបជូនប្រទេសទាំងពីរ អំពីកិច្ចប្រជុំកំពូល Trump-Kim ។

លោក Eugene Tan សាស្ត្រាចារ្យរង នៃសាកលវិទ្យាល័យគ្រប់គ្រងប្រទេសសឹង្ហបូរី បាននិយាយថា កិច្ចប្រជុំនេះបានទទួលនូវ “ការរំកិលបាល់” ហើយថាគាត់មាន “សុទិដ្ឋិនិយមដោយប្រុងប្រយ័ត្ន” អំពីការអភិវឌ្ឍចំណងទំនាក់ទំនង រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើង។

លោក Parag Khanna ដែលជាសមាជិកជាន់ខ្ពស់ នៃសាកលវិទ្យាល័យជាតិសិង្ហបុរី បានប្រាប់ CGTN ថាលោករំពឹងថា នឹងមានកិច្ចពិភាក្សាថ្នាក់តំបន់បន្ថែមទៀត ដើម្បីធ្វើតាមកិច្ចប្រជុំកំពូល ដោយកត់សម្គាល់ថានឹងមានកិច្ចចរចា បន្ថែមទៀតរវាងក្រុងព្យុងយ៉ាង សេអ៊ូល ប៉េកាំង និងតូក្យូ។ លោកក៏បានសម្តែង នូវសុទិដ្ឋិនិយមប្រុងប្រយ័ត្នផងដែរ ស្តីពីលទ្ធភាពនៃការលុបបំបាត់ អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងបង្កើតរបបសន្តិភាពមួយ នៅលើឧបទ្វីបនេះ។

លោក Su Ge ប្រធានវិទ្យាស្ថានសិក្សាអន្តរជាតិចិន (CIIS) ក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើ “សុទិដ្ឋិនិយមរបស់គាត់” ហើយបានជ្រើសរើសផ្តោតលើផ្នែកវិជ្ជមាន។ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា វាមិនអាចទៅរួចទេ ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាស្មុគស្មាញបែបនេះ ពេញមួយយប់។

នៅពេលសង្គ្រាមកូរ៉េឆ្នាំ 1950-1953 ទាក់ទងនឹងកូរ៉េខាងជើង ចិន កូរ៉េខាងត្បូង និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានបញ្ចប់នៅក្នុងបទឈប់បាញ់គ្នា ដោយគ្មានសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព ឧបទ្វីបនេះ នៅតែមានលក្ខណៈបច្ចេកទេស នៅក្នុងសភាពនៃសង្គ្រាម។ យោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប៉ានមុនហ្សូម បានឱ្យដឹងថា កូរ៉េខាងជើង និងកូរ៉េខាងត្បូង បានព្រមព្រៀងជំរុញការចរចាត្រីភាគី ដែលទាក់ទងនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក ឬកិច្ចសន្ទនាបួនផ្លូវ រួមទាំងប្រទេសចិន ក្នុងការប្រកាសអំពីការបញ្ចប់សង្គ្រាម និងបង្កើតសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពអចិន្ត្រៃយ៍ និងរឹងមាំមួយ។

លោក Teng Jianqun នាយកនៃនាយកដ្ឋានសិក្សាអាមេរិក នៅ CIIS បាននិយាយថា ប្រទេសចិនបាន “សកម្ម” ក្នុងការលើកកម្ពស់សន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅលើឧបទ្វីបនេះ ហើយនឹងដើរតួនាទីសំខាន់ ជាងមុនបន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំកំពូល Trump-Kim ។ លោកបានគូសបញ្ជាក់អំពីគោលការណ៍ ចំនួនបីរបស់ចិន ស្តីពីបញ្ហាឧបទ្វីប ដូចជាការលុបបំបាត់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ, សន្តិភាពនិងការពិភាក្សា។

តួនាទីរបស់ចិនក្នុងការលុបបំបាត់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរនៃឧបទ្វីបកូរ៉េ

នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ដែលបានចេញផ្សាយ កាលពីយប់ថ្ងៃអង្គារ ក្រសួងការបរទេសចិន បាននិយាយថា “លទ្ធផលវិជ្ជមាន” នៃកិច្ចប្រជុំកំពូល Trump-Kim គឺស្របទៅនឹងការរំពឹងទុករបស់ចិន ដោយសន្យាថានឹងបន្តប្តេជ្ញាចិត្ត ក្នុងការលុបបំបាត់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ នៃឧបទ្វីប និងបង្កើតរបបសន្តិភាព។

ជាមួយនឹងភាគីដែលបានចូលរួម ក្នុងការឯកភាពលើគោលដៅចុងក្រោយបំផុត និងទទួលស្គាល់ភាព ស្មុគស្មាញរបស់វា ការចាប់ផ្តើមដ៏ល្អមួយ ត្រូវបានធ្វើឡើង ប៉ុន្តែមិនទាន់មាននៅឡើយទេ៕